Czy należy odmieniać nazwiska?

2018-05-01

W naszych intencjach mszalnych [parafia NSPJ w Niedobczycach – przyp. red.] większość nazwisk jest odmieniana. W szkole uczono nas, że polskich nazwisk się nie odmienia, gdyż wówczas zmienia się ich brzmienie. Dlaczego zatem w naszym kościele nazwiska są odmieniane? (Zadający pytanie: autor anonimowy) 

Przesłane pytanie dotyczy kwestii językowej, dlatego o odpowiedź poprosiliśmy polonistkę.

Odmiana nazwisk (nie tylko w intencjach mszalnych) jest jak najbardziej poprawna. To, że ksiądz, czytając intencję mszalną, odmieni nazwisko, w niczym nikomu nie umniejsza. Sami przecież na co dzień spotykamy Nowaka, Naczyńską i Siernego (a nie Nowak, Naczyńska, Sierny). Jak podaje Słownik Poprawnej Polszczyzny, ogólne zalecenie dotyczące odmiany nazwisk polskich i obcych jest następujące: jeśli tylko jest możliwe przyporządkowanie nazwiska jakiemuś wzorcowi odmiany, należy je odmieniać (tak jak inne wyrazy w języku: np. rzeczowniki, przymiotniki).

Możemy nie odmieniać niektórych nazwisk, należy jednak wówczas użyć ich z odmienionym imieniem, słowem pan lub pani albo innym zwrotem wskazującym na właściwą formę. Możliwość taka dotyczy głównie nazwisk zakończonych na -e, -o oraz akcentowanych na ostatniej sylabie, np. dom pana Mirko, rozmowa z nauczycielką Kraśko, przyglądam się Marcie Pimko, książki Hugo.

Nazwiska, które mają postać rzeczowników pospolitych, np. Kwiatek, Borek, Marzec, odmieniamy jak te rzeczowniki, a więc: Kwiatka, Borka, Marca.

Inne formy (oboczne) mają nazwiska np.:
Gałąb, Gołębia a. Gołąba,
Kocioł, Kotła a. Kocioła,
Kozieł, Kozła a. Kozioła,
Dąb, Dęba a Dąba,
Mech, Mcha a. Mecha.

Stosowanie właściwej formy nazwiska może budzić wątpliwości. Pojawiają się one zwłaszcza przy wypisywaniu zaproszeń, zawiadomień, przyznawaniu nagród. Jeden z najbardziej znanych polskich językoznawców, profesor Jan Miodek, przypomina i nawołuje: "W języku polskim nazwiska należy odmieniać!"

D.B.

 

 

 

 

 

 

 

 

Odpowiedzi na pytania

Najnowsze

nd pn wt śr cz pt sb

25

26

27

28

29

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

1

2

3

4

5

6

Dzisiaj: 29.03.2024